Ministers Adriaansens van Economische Zaken en Yesilgöz van Justitie en Veiligheid moeten opheldering geven over identiteitsfraude bij het afsluiten van online contracten. Dat las ik bij Security.nl vorige week. De PvdA stelde naar aanleiding van een uitzending van Radar hier Kamervragen over. Als cynisch jurist zeg ik: wat had je dan verwacht, dat identiteitsfraude online moéilijk zou zijn?

De uitzending van Radar was veelzeggend:

Met een vals e-mailadres is rond juni vorig jaar met haar naam en bankrekeningnummer een energiecontract afgesloten bij Energiedirect, dochteronderneming van Essent. Op dit adres wordt ontzettend veel energie verbruikt. Energiedirect gelooft de gedupeerde in eerste instantie niet als zij zich tot hen wendt. Zij blijven incassorekeningen sturen en dreigen zelfs met een deurwaarder. … Ook de politie onderneemt geen actie. In Radar Checkt! gaat Fons Hendriks naar het adres waarop het energiecontract is afgesloten. Hier blijkt een groep krakers te wonen die bekend zijn bij de politie.

Er blijkt dus geen zinnige voorafgaande check te zijn bij de energieleverancier: men gelooft de opgegeven gegevens, gaat leveren naar het leveringsadres en stuurt facturen (en incassobureaus) naar het opgegeven facturatieadres. Oké.

Voor juristen is dit geen spannend verhaal: de leverancier moet maar naar de rechter en bewijzen dat die persoon werkelijk de overeenkomst heeft gesloten. Het deed me denken aan deze blog uit alweer 2018:

De feiten achter het vonnis zijn eenvoudig genoeg. Op naam van de gedaagde werden studieboeken besteld, deze werden ook geleverd maar de bijgesloten factuur bleef onbetaald ook na aanmaning. Daarop stapte de verkoper naar de rechter: er was gekocht, dus er moest worden betaald. Het kort maar krachtige verweer luidde simpel genoeg dat niet de gedaagde zelf maar haar stiefvader de boeken had gekocht. En dat slaagde (…).

Er zit juridisch natuurlijk geen verschil tussen een boek kopen en een energiecontract afsluiten via internet. Praktisch wel, al is het maar omdat de kosten van die laatste veel hoger kunnen zijn én omdat er vaker een enorme bureaucratie achter zit die je onverschillig is voor je argumentatie. Dat liet Radar ook zien, men gelooft de ontkenning niet en blijft hameren op betalen. Dat zou dan naar de rechter moeten gaan, maar als je niet uitkijkt wordt je op het facturatieadres afgesloten (een lezer alhier overkwam het), krijg je gedoe met zwarte lijsten of BKR en ga zo maar door.

Arnoud