Mag dat eigenlijk wel, generatieve AI zoekresultaten aan elkaar laten praten?


Soms wilt u snel antwoord, maar heeft u geen tijd om alle benodigde informatie bij elkaar te zoeken. Search doet het werk voor u met AI Overviews. Met die marketingblaat maakte Google onlangs bekend dat haar zoekdienst AI gaat krijgen: deze verwerkt resultaten tot een mooi klinkend verhaal. Wat leidt tot de juridische vraag, mag dat eigenlijk wel?

Technisch gezien is “AI Overviews” niet meer dan een herziening van het resultaatscherm. In plaats van een lijst met webpagina’s neemt Google de daarop gevonden informatie en laat een genAI systeem daar een verhaaltje van maken. Dat lijkt vooral handig voor een snel overzicht en het opnemen van de informatie.

Er zit echter een fundamenteel verschil met de ouderwetse lijst. Waar die lijst niet meer doet dan suggereren waar je heen kan gaan, met bij wijze van citaat een paar mogelijk relevante frases, geeft dit verhaaltje al direct het antwoord. Doorklikken is daarmee niet meer nodig.

Dit wringt, omdat zoekmachines altijd juist vanwege die quid pro quo van het aanleveren van bezoekers in ruil voor het mogen scrapen van content als soort-van-legaal zijn gezien onder het auteursrecht.

Een genAI-zoekmachine haalt echter die balans onderuit. Wel alle content binnenhalen, maar niet als hoofdregel mensen doorverwijzen. Dat kost de contentaanbieders dus alleen maar, terwijl ze er niets (of veel minder) voor terugkrijgen.

Alleen: dit is vrij ongrijpbaar, juridisch gezien. Er is nooit letterlijk een uitspraak over geweest. We hebben wel zaken zoals het Zoekallehuizen-arrest (huizenadvertenties) gehad, maar daar ging het om het vertonen van stukjes informatie in zoekresultaatpagina’s, niet om het onderliggende scrapen en opbouwen van een databank met heel internet.

Natuurlijk, we hebben ondertussen diverse nieuwe wetten – de AI Act (bijna), de Digital Markets Act, de nodige aanpassingen aan de Auteurswet, enzovoorts. Maar geen daarvan bevat iets waarmee deze transformatie van zoekresultaten aan te pakken is.

Ja, ik ben een tikje cynisch maar sowieso erger ik me al geruime tijd aan de achteruitgang van de ooit bliksemsnelle en verrassend goed werkende zoekmachine. Als ik dan óók nog de bronsites moet gaan vissen uit een mooi klinkend verhaal dan houdt het wel een beetje op hiermee.

Arnoud

 



https://blog.iusmentis.com/2024/05/22/mag-dat-eigenlijk-wel-generatieve-ai-zoekresultaten-aan-elkaar-laten-praten/