Als je paspoort niet lang genoeg meer geldig blijkt, mag je je vakantie dan annuleren? Ja, zij het dat je een andere reden nodig hebt – de knop op de website vermeldt de verkeerde tekst. Als daar niet ondubbelzinnig staat dat je moet betalen, dan heb je geen rechtsgeldige bestelling geplaatst.
In deze zaak werd een vakantie naar Turkije geboekt. Echter, om naar Turkije te kunnen reizen, moeten de paspoorten van de reizigers ten minste zes maanden geldig zijn vanaf de dag van de terugreis. Dat bleek niet het geval, zodat men op het vliegveld terug naar huis werd gestuurd.
De vakantiesite had hierover geïnformeerd, dus het lijkt vrij kansloos om dan je geld nog terug te krijgen. Maar men had een andere fout gemaakt: op de knop waarmee het bestelproces eindigt staat ‘doorgaan’. En dat is een probleem, want je bestelknop moet over betalen gaan (alweer sinds 2012).
De rechtbank legt uit hoe het boekingsproces verliep:
Onder de alle (vooraf ingevulde c.q. aan te klikken) vinkjes moet een betaalmethode worden geselecteerd, waarbij kan worden gekozen voor iDeal of Credit Card. [eiser] heeft voor iDeal gekozen. Vervolgens moet de bank worden geselecteerd. Daaronder staat een grote roze knop met daarop de tekst ‘DOORGAAN’, al dan niet gevolgd door de naam van de gekozen bank. Als op die knop wordt geklikt, wordt de website van VakantieDiscounter verlaten en doorgelinkt naar de betaalomgeving van de geselecteerde bank.
Je zou denken dat als je een betaalmethode kiest en dan “doorgaan” klikt, dat je dan verwacht bij een betaalscherm uit te komen. Maar dat is niet waar de wet de lat legt. Die formuleert het (art. 6:230v lid 3 BW) als volgt:
Een knop of soortgelijke functie wordt daartoe op een goed leesbare wijze aangemerkt met een ondubbelzinnige formulering waaruit blijkt dat het plaatsen van de bestelling een betalingsverplichting jegens de handelaar inhoudt.
En dat moet “in niet voor misverstand vatbare termen en op goed leesbare wijze” gebeuren ook nog, aldus de voorgaande zin. De kern is dus: de knop. Niet het proces als geheel, niet het finale scherm ná de betalingsprocedure. (Het Hof van Justitie spreekt van “op de bestelknop of soortgelijke functie aangebrachte formulering“, dus ik denk ook de tekst direct onder de knop maar dat is het wel zo’n beetje.)
Nu deze knop “doorgaan” niet aan de wet voldoet, is de overeenkomst vernietigbaar. Dat wil zeggen: de rechter haalt er een streep door, en er is nooit een overeenkomst geweest. Dit is anders dan ontbinden oftewel ongedaan maken, daarbij wás de overeenkomst er wel maar nu niet meer. Het gehele bedrag plús wettelijke rente moet dus terug.
Ik denk dat ik niet snap waarom 12 jaar na de wetswijziging en 2 jaar na een best wijd gepubliceerde uitspraak van de hoogste rechter dit soort knoppen nog steeds iets anders vermelden dan “Naar betalen”, “Afrekenen” of iets dergelijks. Maar ik zal aan vakantie toe zijn.
Arnoud
